Medaliony i plakiety. Katalog zbiorów Muzeum Historycznego m.st.Warszawy w opracowaniu Małgorzaty Dubrowskiej

Książka „Rzeczy warszawskie” towarzyszy wystawie głównej "Rzeczy warszawskie".

Zawiera wstęp głównego kuratora, dr. Jarosława Trybusia, esej naukowy dr. Magdaleny Wróblewskiej o roli rzeczy w muzeach i ich mikrohistorii składających się na historię miasta, oraz teksty, w których kuratorzy wyjaśniają koncepcje poszczególnych gabinetów i opowiadają historie wybranych rzeczy.

Kostka cukru pozostała po skazańcu w celi X Pawilonu warszawskiej Cytadeli, przechowana przez rodzinę jak relikwia, potrzaskane butle z królewskiej apteki, którym ogień pożarów nadał tęczujący połysk antycznych szkieł, okazałe srebrne zastawy z zamożnych warszawskich domów, płócienny identyfikator, jaki matka wyhaftowała dziecku w czasie oblężenia Warszawy, utrwalane przez artystów widoki miasta pięknego i niepięknego, zrujnowanego i dumnie upamiętniającego swoją odbudowę – setki przedmiotów, z których każdy niesie w sobie część historii Warszawy. Wielkiej Historii, ale też niezliczonych wciąż żywych mikrohistorii: prywatnych, rodzinnych, przekazywanych we wspomnieniach i opowieściach. Dopiero razem splecione, tworzą one wielowarstwową, gęstą, zasupłaną historyczną tkankę miasta.

Rzeczy warszawskie ‒ niezapomniane, jak słynne zdjęcie autorstwa powstańczego fotografa, ukazujące wybuch pocisku na gmachu Prudentialu 28 sierpnia 1944 roku, i całkowicie zapomniane, jak szydełka do zaciągania kobiecych gorsetów. Nie ofiarowują nam jednej opowieści o dziejach miasta. Odwołują się do emocji, pamięci, wyobraźni, które zdolny jest pobudzić czasem pozornie błahy okruch przeszłości. W ten sposób każdy może zbudowaćwłasną historię niezwykłego miasta, jakim jest Warszawa. I poczuć się częścią tej historii.

prof. dr hab. Maria Poprzęcka – z noty okładkowej

Folder towarzyszący wystawie czasowej "Nieba i ziemi nie widać" Warszawiacy o wrześniu 1939. Na stronach publikacji znajdują się cytaty z dzienników nadesłanych w 1948 roku na konkurs Pamiętniki warszawiaka, kalendarium wydarzeń z września 1939 roku, wspomnienia z ostatniego przedwojennego lata, z początku wojny, oblężenia i kapitulacji.

Wystawa była poświęcona mieszkańcom Warszawy, uczestnikom obrony miasta we wrześniu 1939 roku. Przewodnikami po wystawie byli autorzy relacji nadesłanych w 1948 roku na konkurs Pamiętniki warszawiaka. 

Ekspozycja była prezentowana w Muzeum dniach 13 września 2019 - 5 stycznia 2020 roku.

Autorami tekstów i kuratorami wystawy są Małgorzata Berezowska, Julian Borkowski, Izabela Maliszewska.

Lata I wojny światowej to dla Warszawy czas zmian, które zaowocowały po odzyskaniu niepodległości. Nie tylko dramatyczne wydarzenia wojenne, lecz także przemiany polityczne, administracyjne i społeczne całkowicie zmieniły życie miasta. Na początku wojny było jednym z wielu gubernialnych ośrodków wielkiego imperium rosyjskiego, na końcu – stolicą niepodległego, odrodzonego państwa polskiego. Stało się to dzięki ogromnemu społecznemu zaangażowaniu mieszkańców pochodzących z różnych środowisk, o różnych poglądach i często odmiennym wyobrażeniu o politycznej przyszłości państwa. W 1918 roku Warszawa jako stolica miała przygotowane struktury administracyjne, kilkanaście tysięcy wyszkolonych urzędników i znacznie zwiększone terytorium.

Publikacja towarzysząca wystawie czasowej Odzyskana stołeczność. Warszawa 1915–1918 zawiera szkic historyczny, wybór obiektów z lat I wojny światowej ze zbiorów Muzeum Warszawy oraz teksty omawiające zagadnienia nawiązujące do tematu ekspozycji. Rozszerzają one wiedzę o postawach społecznych i politycznych, życiu kulturalnym w pierwszych latach odzyskanej stołeczności oraz popularyzują wybrane kolekcje Muzeum Warszawy.