NOWOŚCI

Muzeum Warszawy z dumą prezentuje wyjątkową nowość wydawniczą: po niemal 50 latach od ostatniej przekrojowej publikacji dotyczącej historii Warszawy ukazuje się Wstecz. Historia Warszawy do początku. Prof. Błażej Brzostek podważa niejeden ugruntowany obraz miasta, eksperymentuje z formą, proponując tytułowe spojrzenie Wstecz – od roku 2021 do średniowiecznych początków miasta.

Odwrócenie zwyczajowego porządku opowiadania historii pomaga autorowi wymknąć się tradycyjnej narracji i roli wszystkowiedzącego dziejopisa. Przeszłość nie istnieje –przypomina nam Błażej Brzostek. – Istnieją tylko jej ślady, które oglądamy w czasie teraźniejszym. Istnieje opowieść tworzona przez rodziców, historyków, polityków i duchownych dla edukacji, emocji, umocnienia w wierze.

Licząca niemal 800 stron książka składa się z 65 rozdziałów opatrzonych datami, od 2021 do 1339. Na drodze od dziś „do początku”, Brzostek nie odmierza równo kroków. Wybiera swobodnie lata, przy których się zatrzymuje. Rozpoczyna od obrazu Warszawy z lat 20. XXI wieku, cofa się do transformacji lat 90. XX wieku, zanurza w PRL, okres wojny, niepodległości, potem zaboru, zagląda do czasów nowożytnych, aby na końcu dotrzeć do średniowiecznych początków miasta.

Kalendarz 2023

Lata 90. to czas, kiedy dzięki otwarciu rynku i zwiększeniu dostępności sprzętu fotograficznego niemal każdy mógł uwiecznić na zdjęciach to, co chciał. Odbitki można było wywołać w godzinę na każdym rogu. 

Cieszy nas zaangażowanie w akcję tworzenia kolekcji amatorskich zdjęć Warszawy lat 90, którą ogłosiliśmy przy okazji wystawy Błysk, mat, kolor. Fotografia i Warszawa lat 90. Dzięki nim widzimy, jak fascynował Was Cricoland i wizyty znanych osobistości, co przyciągało na Jarmark Europa, jakie emocje wywoływały manifestacje i burzenie pomników. 

Uchwyciliście też sceny prywatne z miastem w tle: dziecięce zabawy, spacery, wizyty z dziadkami na działkach, sesje ślubne w ukochanych miejscach. 

W kalendarzu oddajemy przestrzeń właśnie fotografiom niezawodowym, zebranym podczas akcji “Stwórz z nami foto-kolekcję lat 90”, prezentującym tematy niewidoczne z perspektywy fotoreportażu czy z pola sztuki. Będziecie mogli prześledzić, jak do przekazania nam opowieści i emocji wykorzystali techniki, mody oraz konwencje fotografii analogowej. Połączenie amatorskiej i profesjonalnej perspektywy zobaczycie natomiast na wystawie Błysk, mat, kolor. Warszawa i fotografia lat 90, gdzie na niewielkich odbitkach, stykówkach i slajdach pokazujemy również, co zawodowi fotografowie i fotografki uchwycili na ulicach miasta. 

Grażyna Hase  – kreatywna, niezależna, wszechstronna projektantka, gwiazda pokazów mody, fotomodelka, twórczyni marki Galeria Grażyny Hase. Jej styl przez pięć dekad wpływał na sposób ubierania się Polek i Polaków. Znany i doceniany dorobek projektantki, zawodowo związanej z Warszawą, jest właśnie odkrywany przez nowe pokolenia. 

Niniejsza publikacja jest wszechstronną analizą warsztatu pracy Grażyny Hase. Projektantka z niezwykłą fantazją łączyła talent i znajomość krawieckiego rzemiosła z przedsiębiorczością: angażowała się w proces powstawania ubioru od projektu przez produkcję, organizację pokazów mody i sesji fotograficznych po sprzedaż i promocję w prasie. Projektowała kostiumy do filmów, stroje estradowe dla gwiazd muzyki popularnej, ale także uniformy dla personelu linii lotniczych czy prestiżowych hoteli. Autorzy i autorki przybliżają fenomen Hase jako projektantki – działającej niezależnie w czasach upaństwowienia produkcji PRL, a potem w okresie transformacji – na tle mody i ówczesnych zjawisk społecznych, gospodarczych i artystycznych. Przegląd autorskich kolekcji opatrzony komentarzami samej Grażyny Hase, spisanymi specjalnie na potrzeby tej książki, pokazuje różnorodność inspiracji i dowcip, widoczny także w przekładaniu na język mody różnorodnych, czasem nieoczywistych, motywów. Ubiory, projekty, fotografie, reprodukcje materiałów prasowych z zasobów Muzeum Warszawy oraz archiwum bohaterki – bogaty materiał ilustracyjny zachęca do modowej podróży w czasie.

Muzealna książka roku 2022 w kategorii katalogi wystaw

Apaszka z motywem zaprojektowanym przez Maurycego Gomulickiego, w który "wpleciona" jest syrenka - logo Muzeum Warszawy. 

Materiał: 100 % poliester, wymiary: 96 x 96 cm 

O artyście:
Maurycy Gomulicki (rocznik 1969) – artysta, projektant, fotograf, kolekcjoner i antropolog kultury popularnej. Hedonista konsekwentnie propagujący Kulturę Rozkoszy. Pochodzi z rodziny bardzo silnie związanej z Warszawą – jego pradziadkiem był poeta i prozaik Wiktor Gomulicki a dziadkiem zasłużony norwidolog i varsavianista Juliusz Wiktor Gomulicki. Ukończył Wydział Grafiki warszawskiej ASP. Studia kontynuował na Universitat de Barcelona, w Nuova Accademia di Belle Arti w Mediolanie oraz w Centro Multimedia del Centro Nacional de las Artes w Meksyku. Jest głównym autorem wizerunku graficznego i architektonicznego sieci sex shopów „Love Store" (Meksyk 2005). Szerokiej publiczności dał się poznać dzięki multidyscyplinarnemu projektowi „Pink Not Dead!" (Meksyk, Warszawa 2006) oraz dokumentującej amatorski tatuaż z okresu PRL wystawie „Dziary” w Warszawskiej Zachęcie (2018). Opublikował cztery albumy fotograficzne. Intensywny kolor, eksplorowany tak w swoim potencjale witalnym jak w wymiarze socjo-kulturowym, jest istotnym elementem w jego twórczości. Zrealizował szereg obiektów i instalacji w przestrzeni publicznej. Związany z warszawską galerią Leto. 

Zmiana Perspektywy. Historie polskich architektek

Piętnaście portretów architektek współcześnie działających w Polsce.

Monika Arczyńska, Magdalena Federowicz-Boule, Anna Paszkowska-Grudziąż, Marlena Happach, Ewa Kuryłowicz, Joanna Małecka, Natalia Paszkowska, Maria Saloni-Sadowska, Marta Sękulska-Wrońska, Dorota Sibińska, Magdalena Staniszkis, Jola Starzak, Anna Federowicz-Tomaszewska, Aleksandra Wasilkowska, Marlena Wolnik

Dlaczego wybrały architekturę? Co je inspiruje? Na jakie trudności natrafiają w pracy zawodowej? Magdalena i Maria Jeleńskie – prywatnie matka i córka – pytają utalentowane architektki z różnych pokoleń o to, jak radzą sobie w zdominowanym przez mężczyzn świecie projektowania. Chociaż dziś wydziały architektury kończy więcej kobiet niż mężczyzn, nadal to kobietom trudniej jest założyć własne pracownie czy zająć wysokie stanowiska. Najwyższa pora to zmienić!

Alina Scholtz. Projektantka warszawskiej zieleni

Kim Pani jest, panno Scholtz?

Alina Scholtz to pionierka polskiej architektury krajobrazu i jedna z najważniejszych projektantek zieleni Warszawy. Odtworzony po wojnie Ogród Saski, monumentalne założenia krajobrazowe toru wyścigów konnych na Służewcu i Trasy W-Z czy kameralne, pełne zieleni i rozwiązań służących rekreacji przestrzenie osiedli Sady Żoliborskie i Szwoleżerów to tylko niektóre z jej stołecznych realizacji. Scholtz architekturę krajobrazu rozumiała szeroko: jako projektowanie przestrzeni za pomocą roślin, wody i ukształtowania terenu, z wyjątkową wrażliwością na cykliczność życia natury. Bogaty dorobek Aliny Scholtz, do tej pory niedoceniany, w tej publikacji prezentujemy po raz pierwszy w tak szerokim zakresie. Jej projekty inspirują i, w dobie zmian klimatu, podsuwają rozwiązania, które pomagają budować zrównoważony przyrodniczo mikroklimat miasta. Bo miasto to nie tylko architektura!

„Książka jest pracą zbiorową autorstwa dwóch historyczek sztuki i trojga projektantów. Dorobek Scholtzówny jest więc interpretowany z odmiennych perspektyw, dotyczących współczesnych problemów zieleni w mieście i sposobów jej kształtowania. Dzięki temu książka jest ważnym wkładem w otwarte, interdyscyplinarne badania nad polską historią architektury, architektury krajobrazu i praktyką projektową oraz związkami między nimi. (…) materiał zebrany w kalendarium życia, katalogu projektów, bibliografii, poszerzony o cenne źródła ikonograficzne po raz pierwszy pokazuje wieloaspektowo twórczość Aliny Scholtzówny oraz aktualny stan wiedzy dotyczący dzisiejszej recepcji jej dokonań.”

Lata 90. to czas, kiedy dzięki otwarciu rynku i zwiększeniu dostępności sprzętu fotograficznego niemal każdy mógł uwiecznić na zdjęciach to, co chciał. Odbitki można było wywołać w godzinę na każdym rogu. 

Cieszy nas zaangażowanie w akcję tworzenia kolekcji amatorskich zdjęć Warszawy lat 90, którą ogłosiliśmy przy okazji wystawy Błysk, mat, kolor. Fotografia i Warszawa lat 90. Dzięki nim widzimy, jak fascynował Was Cricoland i wizyty znanych osobistości, co przyciągało na Jarmark Europa, jakie emocje wywoływały manifestacje i burzenie pomników. 

Uchwyciliście też sceny prywatne z miastem w tle: dziecięce zabawy, spacery, wizyty z dziadkami na działkach, sesje ślubne w ukochanych miejscach. 

W kalendarzu oddajemy przestrzeń właśnie fotografiom niezawodowym, zebranym podczas akcji “Stwórz z nami foto-kolekcję lat 90”, prezentującym tematy niewidoczne z perspektywy fotoreportażu czy z pola sztuki. Będziecie mogli prześledzić, jak do przekazania nam opowieści i emocji wykorzystali techniki, mody oraz konwencje fotografii analogowej. Połączenie amatorskiej i profesjonalnej perspektywy zobaczycie natomiast na wystawie Błysk, mat, kolor. Warszawa i fotografia lat 90, gdzie na niewielkich odbitkach, stykówkach i slajdach pokazujemy również, co zawodowi fotografowie i fotografki uchwycili na ulicach miasta. 

Lata 90. w Polsce to czas kontrastów: obietnicy lepszego, różnobarwnego świata, upragnionej wolności i – wydawało się – nieograniczonych możliwości, a równocześnie dekada chaosu, rozczarowań i biedy. W przestrzeni Warszawy – architekturze, zachowaniach społecznych czy modzie – doskonale widać szybko dokonujące się zmiany. Uwiecznia to fotografia, która również przechodzi transformację. Możliwość swobodnego rejestrowania wydarzeń, rozwój prasy i związana z tym rosnąca popularność fotoreportażu oraz wszechobecna reklama znacząco zmieniają oblicze fotografii zawodowej. Jednocześnie łatwiejszy dostęp do materiałów i sprzętu sprawia, że po aparaty coraz częściej sięgają amatorzy. 

Książka towarzyszy wystawie o tym samym tytule. Dopełnieniem ponad 250 wybranych do publikacji zdjęć są fragmenty rozmów, teksty i subiektywny przegląd wydarzeń lat 90.  Zarówno na wystawie, jak i w publikacji hasła związane z fotografią – kolor, kontrast, narracje – służą do interpretacji przeobrażającego się miasta. Warszawa i fotografia opowiadają tu o sobie nawzajem.

Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy znajduje się w miejscu, w którym przeszłość mocno spleciona jest z teraźniejszością i dynamicznym rozwojem miasta. Najwyższy czas, żeby poznać tę część Woli. Ma ona wiele do zaoferowania. Zachęcamy do bliższego poznania tej części Woli, bo jest tu wiele do odkrycia. 

Kto tak naprawdę został pochowany na terenie Cmentarza Powstańców Warszawy? 

Kim są mariawici, mormoni i karaimi? 

Do czego służył produkowany na Woli suwak logarytmiczny? 

Skąd wzięły się nazwy ulicy Pustola i osiedla Dobrolin? 

Kim był Edward Szymański, patron jednego z tutejszych parków? 

Czy na Redutowej można było kupić autobus? 

Jak zginął obrońca Woli generał Józef Sowiński? 

Gdzie w okolicy można posłuchać rocka? 

Do książki dołączamy mapę i tym samym zachęcamy do rozejrzenia się wokół: między drzewami, ścieżkami, alejkami i ulicami można znaleźć różne fragmenty historycznej mozaiki, która charakteryzuje całą tę dzielnicę.   

Najlepszy magazyn o miastach powraca!

Redaktorka naczelna: Marta Żakowska

Format: 201 x 320 mm

Liczba stron: 107

Oprawa miękka

ISSN: 2299-6745