Fotografia

Czy Warszawę można było odbudować inaczej? Kto naprawdę napisał dekret Bieruta? Dlaczego wraca mit „małego Paryża”, a przepadła duma z tego, że „cały naród zbudował swoją stolicę”? Do kogo dziś należy miasto?

Spór o odbudowę Warszawy to opowieść o odważnych planach naprawy miasta, o kontrowersjach wokół Biura Odbudowy Stolicy, ale także o „kuratorach z Karaibów” i o patologiach reprywatyzacji – jednym słowem o najnowszych dziejach Warszawy. O historii, w której „nic się nie kończy i nic nie jest na zawsze”, piszą badacze, muzealnicy i varsavianiści, mówią aktywiści i działacze społeczni. Odkrywamy ją w mało znanych dokumentach archiwalnych.
Książka zbiera i pogłębia materiały z wystawy Spór o odbudowę, jednej z najgłośniejszych warszawskich wystaw ostatnich lat, przygotowanej w ramach festiwalu WARSZAWA W BUDOWIE 7 w 2015 r.

Rzecz nie dotyczy kandelabrów i płaskorzeźb. Nie dotyczy koniecznych lub zbędnych wyburzeń. Dotyczy funkcji miasta. Przedmieść i centrum. Polityki mieszkaniowej. Praw lokatorów i praw właścicieli. A ściślej: prawa do mieszkania zderzonego z prawem własności. I z tego punktu widzenia, nie ma tematu bardziej aktualnego niż odbudowa Warszawy.

- Marcin Wicha, Spór o rewolucję, www.dwutygodnik.com

Warszawa, której nie ma, ożywa na kartach tej książki. Kolejne strony odkrywają współcześnie nieznane nam oblicze naszej stolicy. Zobaczmy bogato zdobione elewacje kamienic i gmachów użyteczności publicznej, pełne szyku ulice, dworce kolejowe, kościoły. Pospacerujmy ulicą Marszałkowską, przy której ocalało jedynie kilkanaście przedwojennych budynków, zajrzyjmy na plac Piłsudskiego, wyglądający dziś całkowicie inaczej niż 80 lat temu, czy też na Trakt Królewski, gdzie powojenna odbudowa wprowadziła wiele zmian w zabudowie. Warszawa, której nie ma prezentuje miejsca w większości zniszczone w czasie II wojny światowej – podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku, w czasie wyburzania terenów getta, czy też po wybuchu powstania warszawskiego. Część spośród prezentowanych budynków przestała istnieć w czasach pokoju – zostały rozebrane ze względów ideologicznych bądź komercyjnych, zwalniając miejsce pod nową zabudowę.  Wybranym ilustracjom towarzyszą informacje o prezentowanych miejscach oraz plany, dzięki którym można je odnaleźć na mapie współczesnej Warszawy.

/opis ze strony wydawcy/

Autor: Ryszard Mączewski

Ilość stron: 132

Format: 220 x 220 Oprawa: twarda

ISBN: 978-83-7729-331

„63 dni życia i walki” to wyjątkowa publikacja poświęcona bohaterom walki o Polskę, o życie…

W 70. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego oddajemy w ręce czytelników album, stworzony we współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego, zawierający cenne, rzadko publikowane fotografie z tego okresu.

Ten niezwykły reportaż przywołuje kolejne dni walki o wolność: radość towarzyszącą wybuchowi powstania, przytłumioną trudnościami codziennej egzystencji, heroiczną walkę powstańców na barykadach, sanitariuszek w szpitalach polowych i na gruzach zburzonego miasta. To także obraz codziennego życia wypełnionego tęsknotą za normalnością, której namiastkę mieszkańcy Warszawy mogli odnaleźć w nielicznych, ale nadal funkcjonujących kawiarniach, teatrzykach, przy muzyce płynącej z radia czy podczas lektury codziennej prasy. W obliczu wszechobecnej śmierci czytelnik dostrzeże również radość zaślubin i przyjacielskich spotkań – radość z kolejnego dnia życia.

Fotografie pokazują także ogrom nadziei i niezwykłą odwagę młodych bohaterów z batalionów: „Zośka”, „Pięść”, „Gustaw”, „Dzik”, Golski”, „Harnaś”, „Kiliński”, „Ruczaj”, „Sokół” i wielu innych bezimiennych herosów tamtego czasu.

W klimat powstańczej Warszawy wprowadza czytelników dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

/opis ze strony wydawcy/

autorzy: Jan Łoziński  (wyb. foto. i podpisy) | Andrzej Krzysztof Kunert  (posłowie) | Andrzej Barecki  (proj. graf.)

wydawca: Bosz

rok wydania: 2014

oprawa twarda, 248 stron, format: 240 x 330 mm

ISBN: 978-83-7576-227-3

Książka fotograficzna Jacka Foty wydana z okazji 60-lecia Pałacu Kultury i Nauki to okazja do wglądu w nieznane, intymne życie jednego z najsłynniejszych budynków w Polsce. Autor spędził niemal dwa lata na fotografowaniu jego wnętrz i poznał jego pracowników. Zestawione w autorski sposób kadry tworzą osobisty portret gmachu, gdzie to najciekawsze dzieje się na styku monumentalnej architektury i codziennego życia. Zdjęcia uzupełniają opowieści wieloletnich pracowników Pałacu spisane przez Milenę Rachid Chehab.

/opis ze strony wydawcy/

wstęp: Agnieszka Rasmus-Zgorzelska

wywiady: Milena Rachid Chehab

projekt, skład: Ania Nałęcka / Tapir Book Design

112 stron, oprawa twarda

wersja polska: ISBN 978-83-937716-6-0

english version out of print

Jacek Fota, fotograf, autor m.in. cyklu zdjęć o podróży przez Stany Zjednoczone, wydanego w albumie Some Things are Quieter than Others (2013) oraz serii zdjęć Vacant Florida, prezentowanego na wystawie w galerii Obserwacja (Warszawa, 2014). Jego prace były prezentowane na wystawie Foty Foty (Warszawa, 2012) oraz na wystawie zbiorowej What's up Pussycat (Los Angeles, 2012). Laureat trzeciego miejsca na przeglądzie portfolio podczas Miesiąca Fotografii w Bratysławie (2013). Od 2012 reprezentuje go prestiżowa agencja Anzenberger z Wiednia.

"Konrad Brandel 1838–1920" to album monograficzny poświęcony jednemu z najwybitniejszych polskich fotografów, wynalazcy, fotoreporterowi współpracującemu z ilustrowanymi tygodnikami, kronikarzowi Warszawy końca XIX w. W historii polskiej fotografii zapisał się jako oryginalny twórca oraz wynalazca aparatu fotograficznego zwanego "fotorewolwerem”, który zrewolucjonizował styl fotografowania. Brandel pierwszy realizował fotograficzne kalendarze, był prekursorem dokumentacji fotograficznej stanów chorobowych. Jako pierwszy otrzymał tytuł Fotografa Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Nagradzany na europejskich wystawach fotograficznych, wszedł do zespołu jurorów pierwszej ważnej polskiej wystawy fotografii w 1901 roku. Poza zdjęciami Brandla, w publikacji znalazł się esej o fotografie, kalendarium życia i twórczości w zestawieniu z wydarzeniami światowymi wiążącymi się z rozwojem fotografii.

opis i zdjęcia ze strony wydawcy/

Autor: Danuta Jackiewicz

Warszawa 2015

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 20 x 21 cm

Liczba stron: 148

ISBN: 978-83-62020-71-3

Konrad Brandel ensured himself a permanent place in the history of Polish photography as a documentalist, a precursor of medical photography, a photoreporter as well as an inventor of the handheld camera. In 1885 he opened a photography studio in Nowy Świat Sterrt, where he ran a firm until 1891. Took the first photographs of Warsaw form a baloon in flight, thus becoming a precursor of Polish aerial photography.

Achieved priority in medical photography when in 1870 he documented the condition of the patients of Warsaw physicians and medical pathologies, and became awarded the title of Photographer of the Imperial University of Warsaw. Author of the first famous panorama of the capital executed in 1873 while recording the urban development of his nometown from scaffolding over a tower of the royal Castle. 

Konrad Brandel left behind photographs enabling a study of daily life in the streets of the city centre, Pole Mokotowskie, and the districts of Wola, muranów and Praga. chronicled  the social and charity activity of numerous societies and associations. His works offer visual evidence of the cultural and industial growth of Warsaw. 

Brandel was a professional who constantly modernised his technological workshops amd developed a personal philosophyof photography, which in the last years of his life brought him closer to the aesthetics of pctorialism. In 1905 distinguished with the tittle of honourary member of the Warsaw Photographic Society.

In 2012 photograps by Konrad Brandel were presented on postage stamps printed as part of the of the Historia Polskiej Fotografii (History Polish Photography) series issued by the Polish Post and the National Museum of Warsaw.

In the Polish capital Brandel is recalled only on a gravestone at the Stare Powązki cementery. The town house, rebuilt after the war, which is contained his photography studio, stands in Nowy Świat Street, but for the time being lacks a suitable commemorative plaque.  

Author: Danuta Jackiewicz,

Translated by Aleksandra Rodzińska-Chojnowska, 

Design and layout: Maciej Buszewicz.

Warsaw 2015,

Format: 20 x 21 cm,

148 pages, illustrated

ISBN 978-83-62020-72-0

W „Polsce przedwojennej" – swoistym fotoreportażu z przeszłości – prezentujemy ponad 200 starannie wyselekcjonowanych i opracowanych fotografii archiwalnych. Ukazują one jakże zróżnicowany, fascynujący świat Drugiej Rzeczypospolitej. Przyglądamy się polskim miastom – od Lwowa na południowo-wschodnich kresach po nadbałtycką nowoczesną Gdynię. Oglądamy wiejskie pejzaże z chłopskimi chatami i charakterystycznymi sylwetkami ziemiańskich dworów. Odkrywamy ówczesne kurorty, poznajemy przemysł, motoryzację, sport i kulturę międzywojennej Polski z wielu, jakże różnych perspektyw. Zasadniczą część albumu poprzedza wybór najstarszych zdjęć wykonanych na ziemiach polskich w okresie zaborów, a także w latach kształtowania się niepodległego państwa w czasie pierwszej wojny światowej i tuż po jej zakończeniu.

Dom Spotkań z Historią, Fundacja Kossakowskiego i Narodowe Muzeum Sztuki im. M.K. Čiurlionisa w Kownie zapraszają w niezwykłą podróż do czasów, gdy fotografia była jeszcze praktyką na poły alchemiczną. To wtedy hrabia Stanisław Kazimierz Kossakowski stworzył swoje słynne u schyłku XIX wieku atelier i laboratorium fotograficzne w Wojtkuszkach, w którym w ciągu dekady (1894–1905) powstało kilka tysięcy oryginalnych zdjęć jego autorstwa. Na album złożyły się wybrane fotografie przechowywane w zbiorach Narodowego Muzeum Sztuki im. M.K. Čiurlionisa w Kownie oraz Fundacji Kossakowskiego. Wydawcą jest Dom Spotkań z Historią. W albumie znajdziemy zdjęcia portretujące epokę, która bezpowrotnie odeszła wraz z wybuchem I wojny światowej i następującymi po niej przemianami polityczno-społecznymi. Są to fotografie ukazujące życie ziemiańskie na Litwie i w Polsce – miejscowość Wiłkomierz, okoliczne wsie i ich mieszkańców, nastrojowe fotografie przyrody, a także pałac w Wojtkuszkach i jego wnętrza, otoczenie oraz toczące się w nim życie towarzyskie. Niezwykle cenne dla varsavianistów są zdjęcia nieistniejących już wnętrz pałacu przy ulicy Nowy Świat 19, gdzie odbywały się słynne wieczory literackie, których gospodarzem był S.K. Kossakowski. W zbiorach hrabiego znalazły się także inne fotografie z Warszawy m.in. dokumentujące odsłonięcie pomnika Adama Mickiewicza czy przejazd szacha perskiego w 1900 roku.

Album z fotografiami autorstwa Czesława Czaplińskiego przedstawiającymi ogród i budynki Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Autorem słowa wprowadzającego jest prof. Maria Poprzęcka. Tekst tłumaczony jest na język angielski i chiński.

Fotografie: Czesław Czapliński
Wstęp: Maria Poprzęcka
Rok wydania: 2012 
Liczba stron: 156

Album fotograficzny Anny Beaty Bohdziewicz to liczący 220 zdjęć autorski wybór kart „Fotodziennika” z 1989 roku. Artystka opowiada historię otaczającego ją i gwałtownie zmieniającego się świata, gdzie życie prywatne przeplata się z tym, co publiczne, polityczne. Widzimy rozpadający się autorytarny ustrój, lęk przed nieznaną przyszłością, ale także radość i uliczną demokrację. Fotografie uzupełnione komentarzem, przesuwające się jak klatki filmowej ballady, tworzą nową, subiektywną narrację.

"To, co widzę w tym niezwykłym albumie – znam dobrze. Uczestniczyłem w tych wydarzeniach, byłem blisko Lecha Wałęsy, zostałem senatorem – ale gdyby nie Jej fotografie – obraz tamtego czasu zatarłby się w mojej pamięci".
Andrzej Wajda

Anna Beata Bohdziewicz – fotografka, kuratorka wystaw, autorka tekstów o fotografii, współpracowała m.in. z Krzysztofem Kieślowskim, Filipem Bajonem, Krzysztofem Zanussim. W latach 80. związana z prasą podziemną, po roku 1990 pracowała z wolnymi mediami. Wypracowała własny język fotografii dokumentalnej. 

opis i zdjęcie ze strony wydawcy

autor: Anna Beata Bohdziewicz

wydawca: Dom Spotkań z Historią

oprawa miękka, 240 stron

ISBN: 978-83-62020-67-6

/wersja angielska/

70 lat temu, 1 sierpnia 1944 roku, do walki o wolność swojego miasta przystąpiło kilkanaście tysięcy słabo uzbrojonych powstańców. Dowództwo podziemnej Armii Krajowej, decydując o podjęciu jawnych działań zbrojnych przeciwko przeważającym siłom okupanta niemieckiego, planowało utrzymanie kontroli nad miastem przez tydzień, może 10 dni. Zakładano, że wkrótce do szturmu na Warszawę ruszy Armia Czerwona. Stalin jednak wstrzymał działania ofensywne, a osamotnieni powstańcy bronili swojej stolicy przez blisko 10 tygodni. W ciągu 63 dni walk zginęło około 18 000 żołnierzy powstania i blisko 120 000 mieszkańców Warszawy, zabitych w czasie walk, a także okrutnie zamordowanych przez hitlerowców. Jednak przez te 63 dni powstania Warszawa – choć palona, ostrzeliwana i bombardowana – walczyła i żyła wolnością, funkcjonowało niepodległe państwo polskie. Jak wyglądała ta walka i życie miasta, pokazujemy na starannie wyselekcjonowanych fotografiach archiwalnych…

/opis ze strony wydawcy/

Jan Łoziński  (wyb. foto. i podpisy) | Andrzej Krzysztof Kunert  (wstęp) | Robin Gill  (tłum.) | Andrzej Barecki  (proj. graf.)

wydawca: Bosz

rok wydania: 2014

oprawa twarda, 64 strony, format: 14,5x20

ISBN: 978-83-7576-235-8

70 lat temu, 1 sierpnia 1944 roku, do walki o wolność swojego miasta przystąpiło kilkanaście tysięcy słabo uzbrojonych powstańców. Dowództwo podziemnej Armii Krajowej, decydując o podjęciu jawnych działań zbrojnych przeciwko przeważającym siłom okupanta niemieckiego, planowało utrzymanie kontroli nad miastem przez tydzień, może 10 dni. Zakładano, że wkrótce do szturmu na Warszawę ruszy Armia Czerwona. Stalin jednak wstrzymał działania ofensywne, a osamotnieni powstańcy bronili swojej stolicy przez blisko 10 tygodni. W ciągu 63 dni walk zginęło około 18 000 żołnierzy powstania i blisko 120 000 mieszkańców Warszawy, zabitych w czasie walk, a także okrutnie zamordowanych przez hitlerowców. Jednak przez te 63 dni powstania Warszawa – choć palona, ostrzeliwana i bombardowana – walczyła i żyła wolnością, funkcjonowało niepodległe państwo polskie. Jak wyglądała ta walka i życie miasta, pokazujemy na starannie wyselekcjonowanych fotografiach archiwalnych…

/opis ze strony wydawcy/

autorzy: Jan Łoziński  (wyb. foto. i podpisy) | Andrzej Krzysztof Kunert  (posłowie) | Andrzej Barecki  (proj. graf.)

wydawca: Bosz

rok wydania: 2014

oprawa twarda, 64 strony, format: 14,5x20

ISBN: 978-83-7576-234-1

/wersja francuska/

70 lat temu, 1 sierpnia 1944 roku, do walki o wolność swojego miasta przystąpiło kilkanaście tysięcy słabo uzbrojonych powstańców. Dowództwo podziemnej Armii Krajowej, decydując o podjęciu jawnych działań zbrojnych przeciwko przeważającym siłom okupanta niemieckiego, planowało utrzymanie kontroli nad miastem przez tydzień, może 10 dni. Zakładano, że wkrótce do szturmu na Warszawę ruszy Armia Czerwona. Stalin jednak wstrzymał działania ofensywne, a osamotnieni powstańcy bronili swojej stolicy przez blisko 10 tygodni. W ciągu 63 dni walk zginęło około 18 000 żołnierzy powstania i blisko 120 000 mieszkańców Warszawy, zabitych w czasie walk, a także okrutnie zamordowanych przez hitlerowców. Jednak przez te 63 dni powstania Warszawa – choć palona, ostrzeliwana i bombardowana – walczyła i żyła wolnością, funkcjonowało niepodległe państwo polskie. Jak wyglądała ta walka i życie miasta, pokazujemy na starannie wyselekcjonowanych fotografiach archiwalnych…

/opis ze strony wydawcy/ 

autorzy: Jan Łoziński  (wyb. foto. i podpisy) | Andrzej Krzysztof Kunert  (wstęp) | Bertrand Pério  (tłum.) | Andrzej Barecki  (proj. graf.)

wydawca: Bosz

rok wydania: 2014

oprawa twarda, 64 strony, format: 14,5x20

ISBN: 978-83-7576-236-5

/wersja niemiecka/

70 lat temu, 1 sierpnia 1944 roku, do walki o wolność swojego miasta przystąpiło kilkanaście tysięcy słabo uzbrojonych powstańców. Dowództwo podziemnej Armii Krajowej, decydując o podjęciu jawnych działań zbrojnych przeciwko przeważającym siłom okupanta niemieckiego, planowało utrzymanie kontroli nad miastem przez tydzień, może 10 dni. Zakładano, że wkrótce do szturmu na Warszawę ruszy Armia Czerwona. Stalin jednak wstrzymał działania ofensywne, a osamotnieni powstańcy bronili swojej stolicy przez blisko 10 tygodni. W ciągu 63 dni walk zginęło około 18 000 żołnierzy powstania i blisko 120 000 mieszkańców Warszawy, zabitych w czasie walk, a także okrutnie zamordowanych przez hitlerowców. Jednak przez te 63 dni powstania Warszawa – choć palona, ostrzeliwana i bombardowana – walczyła i żyła wolnością, funkcjonowało niepodległe państwo polskie. Jak wyglądała ta walka i życie miasta, pokazujemy na starannie wyselekcjonowanych fotografiach archiwalnych…

autorzy: Jan Łoziński  (wyb. foto. i podpisy) | Andrzej Krzysztof Kunert  (wstęp) | Peter-Christian Seraphim  (tłum.) | Andrzej Barecki  (proj. graf.)

wydawca: Bosz

rok wydania: 2014

oprawa twarda, 64 strony, format: 14,5x20

ISBN: 978-83-7576-237-2

Legenda o najwspanialszej kolekcji

Mając kilka minut na spakowanie dobytku swojego życia, chowali do wielkiej walizki oraz dwóch konopnych worków jedzenie i najcenniejsze przedmioty. Gdy zobaczył w jej dłoniach szare pudełko, krzyknął, by chowała tylko potrzebne rzeczy. Nie posłuchała go. Dla niej olbrzymia kolekcja przepięknych grafik i pocztówek w szarym kartonie była najcenniejszą rzeczą pod słońcem. Musiała ją zabrać, skoro już więcej miała nie zobaczyć ukochanej Warszawy. Przecież z Sybiru nikt nie wracał.   Kilka minut później do domu wbiegł rosyjski żołnierz i wyprowadził Jana i Katarzynę Jastrzębskich z domu przy ul. Dobrej 40, skąd dołączyli do kilkusetosobowej grupy zesłańców. Po niecałej godzinie, pod eskortą wrogiego wojska, grupa ruszyła na wschód.  

Trud podróży, mroźny klimat, widmo śmiertelnych chorób, niebezpieczeństwo czyhające ze strony zwierząt i innych zesłańców – to wszystko można było przetrwać, jeśli miało się jakieś wspomnienia. A ona miała swoją ukochaną Warszawę ukrytą w kartonowym pudełku. Każda z grafik oraz pocztówek budziła w jej myślach obrazy konkretnych osób, miejsc lub zdarzeń. Jan często śmiał się z małżonki, że z taką nabożnością wpatruje się w pocztówki. Jednak, gdy nikogo nie było w pobliżu, sam kilka razy uronił łzę nostalgii nad przepięknym zbiorem. W chwili gdy w rodzinie Jastrzębskich pojawiło się dziecko, obszerna kolekcja zaczęła pełnić coś więcej, niż sentymentalną pamiątkę. Adam, syn zesłańców, uwielbiał gdy mama opowiada mu o Warszawie. Karty z miastem rodziców stały się w jego wyobrażeniach dowodem na istnienie innego, lepszego świata, który kiedyś może powrócić. Zygmunt, przywiązany do dziedzictwa z mroźnej Syberii, postanowił uzupełnić kolekcję o inne pocztówki z przedwojenną Warszawą. Zbiór rósł z miesiąca na miesiąc, lecz zatrzymała go nagła śmierć właściciela, zamykając go na pięćdziesiąt lat w starej skrzyni na strychu jednej z kamienic przy Rynku Starego Miasta 1/3.