Biografie

Zbiór opowieści mieszkańców stolicy o życiu codziennym w przedwojennej Warszawie. Bohaterowie tej książki pochodzą z różnych środowisk, stąd z ich wspomnień wyłania się wielowymiarowy portret Warszawy – miasta pełnego kontrastów, w nieustającym ruchu, zmieniającego się, tętniącego życiem – mówi Magda Szymańska. Warszawa w ich opowieściach ma dwa oblicza: to nowoczesna europejska stolica i małe, prowincjonalne miasteczko. Nasi bohaterowie opowiadają także o tym, jakie wydarzenia najmocniej zapadły w ich pamięć, czym żyli i jak zmieniała się stolica na przestrzeni tych dwudziestu lat.

W listopadzie 1918 roku Warszawa stała się stolicą niepodległej Polski i centralnym ośrodkiem politycznym, administracyjnym, kulturalnym i handlowym II Rzeczypospolitej. Tu rozgrywały się najważniejsze dla kraju wydarzenia, urzędował prezydent, rząd i parlament. W dwudziestoleciu międzywojennym miasto zaczęło się dynamicznie rozwijać – powstawały nowe osiedla, linie komunikacyjne, budynki użyteczności publicznej. Stolica Polski stała się miastem reprezentacyjnym, wielokulturowym, jednak obok eleganckich dzielnic o wielkomiejskim charakterze jak Śródmieście czy Mokotów, z restauracjami, kinami, wytwornymi hotelami, istniały też przeludnione dzielnice robotnicze, zamieszkane przez warszawską biedotę, jak Wola czy Sielce oraz żydowska dzielnica północna, pełna sklepów i małych warsztatów. 

Warszawa zapamiętana to jednak nie tylko opowieść o mieście, jego topografii i faktografii – dodaje Magda Szymańska. Wiele z tych relacji ma charakter bardzo osobisty – bohaterowie opowiadają o swoim dzieciństwie, życiu rodzinnym, szkole, przywołują zabawne anegdoty. Książkę uzupełniają niepublikowane dotąd zdjęcia z rodzinnych archiwów.

"(...) Przeszłość wraca do mnie. Ciężkie, tragiczne walki. Bomby i kule padają, lecą nad Warszawą, palą, rujnują. Cisza. Koniec walki, beznadziejnej, okrutnej. A potem Berlin, obóz, znów bomby padają. I wszystko się kończy.Wyzwolenie. Wyzwolenie z czego? Z więzów okrucieństwa, niewolnictwa, prześladowania, utraty godności człowieczej? Powrót do Polski, jeszcze pod nazwiskiem przybranym, świadczącym, że ja to właściwie nie ja, ale ktoś inny. Żyję w kłamstwie, obłudzie. (...) pragnę uciec od przeszłości, rozpocząć nowe życie, być sobą. Chcę dołączyć do resztek mojego narodu(...)"

opis i zdjęcie ze strony wydawcy

autor: Halina Aszkenazy-Engelhard

oprawa miękka, 159 stron

ISBN: 9788305133845

Juliusz Nagórski (1877 - 1944), mieszkaniec warszawskiej Pragi-Północ, rówieśnik znanych architektów europejskich, jak le Corbusier, czy Erich Mendelsohn, w latach 1905 - 1910 studiował w Ecole des Beaux-Arts w Paryżu. Po powrocie do kraju rozpoczął karierę niezależnego architekta, a  także utalentowanego rysownika, malarza, rzeźbiarza i dekoratora.

Jego działalność zawodowa, oprócz tworzenia właściwej architektury, obejmuje również prace z zakresu urbanistyki - tzw. Potrójny Nowy Świat, regulację placu Marszałka Piłsudskiego oraz najważniejszy, niezrealizowany oczywiście, projekt - "Wystawa Światowa 1943".

Mimo tak bogatej twórczości i dorobku, jego postać o wielobarwnej osobowości pozostaje do dzisiaj mało znana i dość enigmatyczna, po części dlatego, że olbrzymim cieniem położyło na jego życiu i twórczości podejrzenie o zbyt ścisłe kontakty z Niemcami podczas wojny, a w okresie powojennym wręcz o kolaborację - poprzez jego udział w zaaranżowanej przez niemieckie władze okupacyjne przebudowie Pałacu Rady Ministrów.

Zabawna i mądra życiowo książeczka arcymistrza błyskotliwej puenty to tyleż opowieść o mieście, którego już nie ma, co zdumiewający portret jego… dzisiejszych mieszkańców i dygresje jak z najbardziej aktualnych felietonów!

Antoni Słonimski (1895–1976) kochał Warszawę miłością absolutną, choć nie bezkrytyczną. Tu się urodził i umarł, po wybuchu wojny opuścił miasto na dwanaście lat, wrócił w roku 1951. W jego „Wspomnieniach” anegdota goni anegdotę, a nad wszystkim unosi się przewrotny duch przedwojennej Warszawy: biedny, bogaty, pachnący, cuchnący, wielokulturowy i niepowtarzalny.